Unia Europejska (reprezentowana przez przewodniczącego Rady Europejskiej Charlesa Michela i przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen) zorganizowała spotkanie przywódców z Chinami (reprezentowanymi przez prezydenta Xi Jinpinga) w formie wideokonferencji w dniu 30 grudnia 2020 r. Spotkanie stworzyło okazję do kontynuacji 22. szczytu UE-Chiny (22 czerwca) i spotkania przywódców (14 września), które pierwotnie planowano w Lipsku. Jest to element stałego zaangażowania Unii Europejskiej w Chinach. Przywódcy UE przeprowadzili strategiczną debatę na temat Chin podczas październikowego posiedzenia Rady Europejskiej, która została przygotowana w drodze dogłębnych konsultacji na szczeblu przywódców UE. Oprócz tego spotkania odbyła się wymiana zdań między prezydentem Francji Emmanuelem Macronem, kanclerz Niemiec Angelą Merkel i prezydentem Xi w ramach kontynuacji ich spotkania w Paryżu w marcu 2019 r., podczas której w szczególności omówiono postępy osiągnięte w negocjacjach inwestycyjnych. Po intensywnych negocjacjach prowadzonych przez Komisję Europejską po stronie UE, UE i Chiny zasadniczo zakończyły negocjacje w sprawie kompleksowej umowy inwestycyjnej (CAI). Jest to zgodne z zobowiązaniem podjętym na szczycie UE-Chiny w kwietniu 2019 r., na którym obie strony uzgodniły, że dążą do zakończenia negocjacji do końca 2020 r.
Uczestnicy z zadowoleniem przyjęli aktywną rolę niemieckiej prezydencji w Radzie, a zwłaszcza kanclerz Angeli Merkel, która położyła szczególny nacisk na stosunki UE-Chiny i w pełni poparła negocjacje UE z Chinami. Niniejsza Umowa ma duże znaczenie gospodarcze, a także wiąże strony w opartej na wartościach relacji inwestycyjnej opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju. Po wejściu w życie CAI pomoże przywrócić równowagę w stosunkach handlowych i inwestycyjnych między UE a Chinami. Chiny zobowiązały się do bezprecedensowego poziomu dostępu do rynku dla inwestorów z UE, dając europejskim przedsiębiorstwom pewność i przewidywalność ich działalności. Umowa znacząco poprawi również równe warunki działania dla inwestorów z UE, określając jasne obowiązki chińskich przedsiębiorstw państwowych, zakazując przymusowego transferu technologii i innych praktyk zakłócających oraz zwiększając przejrzystość dotacji. Przedsiębiorstwa UE będą odtąd korzystać z bardziej sprawiedliwego traktowania podczas konkurowania na rynku chińskim.
Umowa zawiera również ważne zobowiązania dotyczące środowiska i klimatu, w tym dotyczące skutecznego wdrażania porozumienia paryskiego, a także norm pracy. Chiny zobowiązały się do skutecznego wdrażania ratyfikowanych przez siebie konwencji MOP oraz do pracy na rzecz ratyfikacji podstawowych konwencji MOP, w tym dotyczących pracy przymusowej. Po stronie UE zostaną teraz podjęte dalsze prace zgodnie z jej przepisami prawnymi i procedurą podpisania, ratyfikacji i zawarcia umowy. Obie strony będą dążyć do zakończenia negocjacji w sprawie ochrony inwestycji w ciągu dwóch lat od podpisania CAI.
Zapewnienie pomyślnej realizacji tego porozumienia po jego zawarciu będzie wymagało wysokiego i trwałego zaangażowania politycznego z Chinami. Umowa przewiduje również solidny mechanizm egzekwowania i monitorowania. Komisja Europejska będzie monitorować realizację zobowiązań wynikających z umowy po stronie UE. Podczas prezydencji francuskiej w 2022 r. UE podsumuje ogólny rozwój stosunków UE-Chiny, w tym między innymi CAI i jego wdrażanie we wszystkich jego wymiarach. Spoglądając poza negocjacje CAI, UE powtórzyła swoje oczekiwanie, że Chiny zaangażuje się w negocjacje w sprawie subsydiów przemysłowych w WTO. Przywódcy UE podkreślili również potrzebę poprawy dostępu do rynku dla unijnych handlowców w sektorach takich jak rolno-spożywczy i cyfrowy, a także zajęcie się nadwyżką mocy produkcyjnych w tradycyjnych sektorach, takich jak stal i aluminium, a także w zaawansowanych technologiach. UE odniosła się do porządku obrad czerwcowego szczytu i wrześniowego spotkania przywódców i ponownie podkreśliła potrzebę dalszego zajmowania się wszystkimi omawianymi kwestiami.
Jeśli chodzi o klimat, UE z zadowoleniem przyjęła zapowiedź Chin, aby osiągnąć neutralność węglową do 2060 r., i potwierdziła swoją gotowość do współpracy w kwestiach klimatu i różnorodności biologicznej. W sprawie Covid-19 przywódcy UE podkreślili potrzebę dalszego wspierania obiektu Covax i wzmocnienia współpracy międzynarodowej w celu lepszego przewidywania potencjalnych przyszłych pandemii i zarządzania nimi. Przywódcy UE wezwali również Chiny do pełnego udziału w wielostronnych działaniach na rzecz redukcji zadłużenia w ramach uzgodnionych przez G20 i Klub Paryski. Przywódcy UE ponownie wyrazili również swoje poważne zaniepokojenie sytuacją w zakresie praw człowieka w Chinach, w tym wydarzeniami w Hongkongu.
Na koniec przewodniczący Rady Michel przypomniał zaproszenie prezydenta Xi do wzięcia udziału w spotkaniu przywódców UE-Chiny z udziałem szefów państw i rządów państw członkowskich UE, które odbędzie się w Brukseli w 2021 r. UE będzie nadal prowadzić swoją politykę. wobec Chin zgodnie z wieloaspektowym podejściem zatwierdzonym na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 1–2 października.
