30 maja br. Rada przyjęła pakiet nowych przepisów dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy. Mają one chronić obywateli UE i unijny system finansowy przed praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.
W ramach przyjętego pakietu wszystkie przepisy mające zastosowanie do sektora prywatnego zostaną przeniesione do nowego rozporządzenia mającego bezpośrednie zastosowanie, natomiast dyrektywa będzie dotyczyć organizacji właściwych organów krajowych zwalczających pranie pieniędzy i finansowanie terroryzmu (AML/CFT).
Rozporządzenie w sposób wyczerpujący harmonizuje przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy – po raz pierwszy w całej UE – i likwiduje tym samym luki prawne dla oszustów.
Rozszerza ono przepisy dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy na nowe „podmioty zobowiązane” – m.in. większość sektora kryptoaktywów, sektor handlu towarami luksusowymi oraz kluby piłkarskie i agentów piłkarskich. W rozporządzeniu ustanowiono również m.in. surowsze wymogi dotyczące należytej staranności, uregulowano kwestię beneficjentów rzeczywistych i określono limit płatności gotówkowych na 10 000 EUR.
Dyrektywa poprawi organizację krajowych systemów przeciwdziałania praniu pieniędzy, określa bowiem jasne zasady współpracy jednostek analityki finansowej (krajowych organów gromadzących informacje o podejrzanej lub nietypowej działalności finansowej w państwach członkowskich) i organów nadzorczych.
Pakiet ustanawia również nowy europejski Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (AMLA), który będzie miał bezpośrednie i pośrednie uprawnienia nadzorcze nad podmiotami zobowiązanymi wysokiego ryzyka w sektorze finansowym.
Ze względu na to, że przestępczość finansowa ma charakter transgraniczny, nowy urząd zwiększy skuteczność ram przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT), ponieważ wraz z krajowymi organami nadzoru utworzy zintegrowany mechanizm. Ma on gwarantować, że podmioty zobowiązane wypełniają swoje obowiązki związane z AML/CFT w sektorze finansowym. AMLA będzie też wspierać sektor niefinansowy, a także koordynować i wspomagać jednostki analityki finansowej.
Oprócz uprawnień nadzorczych oraz w celu zapewnienia przestrzegania przepisów urząd będzie miał możliwość, w przypadkach poważnych, systematycznych lub wielokrotnych naruszeń wymogów mających bezpośrednie zastosowanie, nakładania kar pieniężnych na wybrane podmioty zobowiązane.
Nowa dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy stanowi również, że państwa członkowskie UE udostępniają za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu informacje ze scentralizowanych rejestrów rachunków bankowych, zawierających dane o tym, kto posiada dany rachunek bankowy i gdzie. Ponieważ dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy da dostęp do pojedynczego punktu dostępu wyłącznie jednostkom analityki finansowej, Rada przyjęła dziś odrębną dyrektywę w celu zapewnienia, by krajowe organy ścigania miały dostęp do wspomnianych rejestrów za pośrednictwem pojedynczego punktu dostępu. Dyrektywa ta wprowadza również harmonizację formatu wyciągów bankowych. Taki bezpośredni dostęp i stosowanie przez banki zharmonizowanych formatów to ważne instrumenty w zwalczaniu przestępstw i wysiłkach na rzecz identyfikowania i konfiskowania dochodów z przestępstw.
Dalsze kroki
To ostatni etap procedury przyjęcia aktów. Zostaną teraz opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wejdą w życie.
Rozporządzenie w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy zacznie obowiązywać trzy lata po wejściu w życie. Na transpozycję niektórych części dyrektywy w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy państwa członkowskie będą miały dwa lata, a w przypadku innych – trzy lata.
AMLA będzie miał siedzibę we Frankfurcie i rozpocznie działalność w połowie 2025 r.
Źródło: Komisja Europejska
