18 listopada br. Rada postanowiła poszerzyć zakres unijnych ram sankcyjnych w związku ze wsparciem wojskowym Iranu dla rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i dla ugrupowań zbrojnych i uzbrojonych podmiotów na Bliskim Wschodzie i w rejonie Morza Czerwonego. Sankcjami obłożone zostało wykorzystywanie jednostek pływających i portów do przekazywania wyprodukowanych w Iranie bezzałogowych statków powietrznych (dronów) i pocisków rakietowych oraz powiązanych z nimi technologii i komponentów.
Decyzją z 18 listopada 2024r. zakazano eksportu, przekazywania, dostaw lub sprzedaży z UE do Iranu komponentów wykorzystywanych do opracowywania i produkcji pocisków rakietowych i dronów.
UE wprowadziła także zakaz wszelkich transakcji z portami i śluzami, które są własnością objętych sankcjami osób i podmiotów, są przez nie obsługiwane lub kontrolowane albo są wykorzystywane do przekazywania Rosji irańskich dronów lub pocisków rakietowych czy też powiązanych z nimi technologii lub komponentów. Zakaz obejmuje również dostęp do śluz i portów Amirabad i Anzali oraz świadczenie wszelkich usług jednostkom pływającym. Wyjątkiem są jednostki potrzebujące pomocy ze względów bezpieczeństwa morskiego lub ze względów humanitarnych albo w związku ze zdarzeniami, które mogą mieć poważny wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi lub na środowisko.
Ponadto Rada nałożyła sankcje na jedną osobę i cztery podmioty w związku z dostarczaniem Rosji irańskich pocisków rakietowych i dronów w celu wsparcia jej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie.
Na liście sankcyjnej umieszczono m.in. Linie Żeglugowe Islamskiej Republiki Iranu IRISL i ich dyrektora Mohammada Rezę Chiabaniego. IRISL są irańskim krajowym przewoźnikiem morskim, a należące do nich statki od lat uczestniczą w przewożeniu dronów w imieniu obłożonej unijnymi sankcjami Marynarki Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej Iranu.
Rada wpisała na listę także trzy rosyjskie przedsiębiorstwa żeglugowe – MG Flot, VTS Broker i Arapax – których jednostki pływające uczestniczą w przewożeniu przez Morze Kaspijskie broni i amunicji wyprodukowanych w Iranie (w tym komponentów dronów), aby uzupełniać zapasy rosyjskich oddziałów walczących w Ukrainie.
Kontekst
W oświadczeniu z 13 września 2024 r. UE zdecydowanie potępiła niedawne przekazanie Rosji rakietowych pocisków balistycznych wyprodukowanych przez Iran. Uznała to za bezpośrednie zagrożenie dla europejskiego bezpieczeństwa i poważną eskalację w stosunku do wcześniejszych dostaw irańskich dronów i amunicji, które Rosja wykorzystywała w nielegalnej wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie. Wysoki przedstawiciel stwierdził, że UE zareaguje szybko i w koordynacji z partnerami międzynarodowymi, między innymi za pomocą nowych, znaczących sankcji przeciwko Iranowi.
W konkluzjach z 21–22 marca 2024 r. Rada Europejska stwierdziła, że jeśli po zaopatrzeniu rosyjskiego reżimu w drony – których używa się do nieustających ataków na ludność cywilną w Ukrainie – Iran przekaże Rosji rakietowe pociski balistyczne i powiązane z nimi technologie do wykorzystania przeciwko Ukrainie, Unia Europejska będzie gotowa reagować szybko i w koordynacji z partnerami międzynarodowymi, między innymi za pomocą nowych, znaczących sankcji przeciwko Iranowi. Rada Europejska podkreśliła ponadto, że dostęp Rosji do produktów i technologii wrażliwych mających znaczenie dla pola walki musi zostać ograniczony w największym możliwym zakresie, również poprzez ukierunkowanie działań na podmioty w państwach trzecich, które umożliwiają Rosji obchodzenie sankcji.
14 maja 2024 r. Rada rozszerzyła zakres unijnych ram sankcyjnych w związku ze wsparciem wojskowym, jakiego Iran udziela Rosji w kontekście wojny napastniczej przeciwko Ukrainie. Odtąd sankcje obejmują zarówno drony, jak i pociski rakietowe, a także wsparcie w ramach irańskiego programu dronowo-rakietowego dla ugrupowań zbrojnych i uzbrojonych podmiotów na Bliskim Wschodzie i w rejonie Morza Czerwonego. Obowiązywanie tych ram przedłużono następnie do 27 czerwca 2025 r. i będą one nadal poddawane corocznemu przeglądowi.
Źródło: Rada Unii Europejskiej
