Terroryzm i brutalny ekstremizm nadal stanowią poważne zagrożenie dla UE i jej państw członkowskich. 12 grudnia 2024 r. Rada zatwierdziła pierwszy z dwóch zestawów konkluzji w sprawie wzmocnienia wspólnych wysiłków na rzecz zwalczania terroryzmu. W konkluzjach określono cele strategiczne i zwrócono uwagę na główne obszary, w których konieczne są wzmożone wysiłki w celu zwiększenia skuteczności operacyjnej. Celem konkluzji jest ukształtowanie unijnych polityk i środków zwalczania terroryzmu na kolejne pięć lat.
Aby dodatkowo wzmocnić środki zwalczania terroryzmu, 16 grudnia 2024 r. Rada przyjmie konkluzje w sprawie wzmocnienia powiązań zewnętrznych i wewnętrznych w walce z terroryzmem i brutalnym ekstremizmem.
W konkluzjach Rady państwa członkowskie odnotowują, że niespokojna sytuacja na świecie podwyższyła poziom zagrożenia terroryzmem w niektórych państwach członkowskich. Konflikty zewnętrzne przyczyniły się do nasilenia radykalizacji i polaryzacji społecznej w całej Unii, co z kolei może prowadzić do terroryzmu i brutalnego ekstremizmu.
Rada wzywa państwa członkowskie, by podwyższyły swoją gotowość i możliwości reagowania z myślą o zapobieganiu zamachom terrorystycznym i ekstremistycznym. W konkluzjach zwraca się uwagę na trzy główne obszary, w których należy zainterweniować, żeby zwiększyć wysiłki na rzecz zwalczania terroryzmu. Są to: wymiana informacji; wykrywanie i zapobieganie infiltracji ze strony osób stwarzających zagrożenie terrorystyczne oraz zwalczanie terroryzmu i brutalnego ekstremizmu w internecie.
Aby wykrywać infiltrację ze strony osób stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa i jej zapobiegać, Rada zwraca się do państw członkowskich, by nadal wprowadzały do systemu informacyjnego Schengen wpisy na podstawie decyzji o powrocie. Wzywa też Komisję i państwa członkowskie do uruchomienia skutecznych powrotów osób stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Sfera cyfrowa w coraz większym stopniu staje się podatnym gruntem dla radykalizacji postaw, Rada zwraca się zatem do Komisji, by podjęła kroki w celu rozwiązania problemu niewspółpracujących platform internetowych, ściśle egzekwując akt o usługach cyfrowych.
Dalsze kroki
Zgodnie ze swoim mandatem koordynator UE ds. zwalczania terroryzmu ma za zadanie monitorować wdrażanie tych konkluzji Rady.
Wytyczne polityczne Komisji Europejskiej przewidują opracowanie nowego programu UE na rzecz zapobiegania terroryzmowi i brutalnemu ekstremizmowi oraz zwalczania tych zjawisk. Ma on zostać przygotowany do końca 2025 r.
Kontekst
Bezpieczeństwo narodowe pozostaje w wyłącznej gestii państw członkowskich. Muszą one jednak współpracować, aby skutecznie zapobiegać atakom terrorystycznym i zapewnić obywatelom bezpieczeństwo.
Działania UE służące zwalczaniu terroryzmu obejmują ustanowienie systemu informacyjnego Schengen, by usprawnić przepływ informacji między państwami, wprowadzenie przepisów o przekazywaniu i przetwarzaniu danych osobowych dostarczanych przez pasażerów lotniczych oraz utworzenie Europejskiego Centrum ds. Zwalczania Terroryzmu w ramach Europolu. W 2024 r. przyjęto nowe przepisy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, aby chronić obywateli UE przed finansowaniem terroryzmu. Ponadto na podstawie rozporządzenia UE z 2022 r. treści o charakterze terrorystycznym muszą być usuwane w ciągu godziny od ich wykrycia w internecie.
Stanowisko koordynatora UE ds. zwalczania terroryzmu utworzono w 2004 r. po atakach terrorystycznych w Madrycie. Odgrywa on kluczową rolę w koordynowaniu działań antyterrorystycznych w UE i zacieśnianiu stosunków UE z państwami trzecimi w zakresie zwalczania terroryzmu.
Źródło: Rada Unii Europejskiej
