Komisja przyjęła dzisiaj komunikat w sprawie lepszego stanowienia prawa, w którym zaproponowała wiele usprawnień w procesie stanowienia prawa w UE. Dla przyspieszenia europejskiej odbudowy szczególnie istotne jest obecnie jak najskuteczniejsze stanowienie prawa, a równocześnie jak najlepsze dostosowanie europejskich przepisów do przyszłych potrzeb. Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący do spraw stosunków międzyinstytucjonalnych i prognozowania, oświadczył: Komisja dysponuje już jednym z najlepszych systemów stanowienia prawa na świecie, ale musimy zrobić jeszcze więcej. Dlatego podejmujemy dalsze wysiłki w celu uproszczenia unijnego prawodawstwa i zmniejszenia obciążeń, przy równoczesnym lepszym wykorzystaniu prognoz strategicznych oraz wspieraniu zrównoważonego rozwoju i cyfryzacji. Powodzenie tego zamierzenia jest jednak uzależnione od współpracy wszystkich zainteresowanych stron podczas procesu kształtowania wysokiej jakości unijnej polityki, co przełoży się na silniejszą, bardziej odporną Europę.
Kluczowe znaczenie ma współpraca między instytucjami UE oraz z państwami członkowskimi i zainteresowanym podmiotami, w tym z partnerami społecznymi, przedsiębiorstwami i społeczeństwem obywatelskim. Aby sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom, Komisja zaproponowała następujące działania:
- usunięcie biurokracji i przeszkód spowalniających inwestycje i budowanie infrastruktury XXI w. dzięki współpracy z państwami członkowskimi, regionami i kluczowymi zainteresowanymi podmiotami.
- ułatwienie konsultacji publicznych poprzez wprowadzenie pojedynczego „zaproszenie do zgłaszania uwag” w ulepszonej wersji portalu Wyraź swoją opinię.
- wprowadzenie zasady „jedno więcej – jedno mniej” w celu ograniczenia obciążeń dla obywateli i przedsiębiorstw, dzięki zwracaniu specjalnej uwagi na skutki i koszty stosowania prawodawstwa, szczególnie w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw. Zasada ta zapewnia, aby wprowadzeniu każdych nowych obciążeń towarzyszyło usunięcie równorzędnych obciążeń w tej samej dziedzinie polityki.
- włączenie w główny nurt celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zapewnienia, by wnioski ustawodawcze przyczyniały się do realizacji programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030.
- poprawa sposobu, w jaki lepsze stanowienie prawa odnosi się do zrównoważonego rozwoju i cyfryzacji oraz je wspiera.
- włączenie prognozy strategicznej w kształtowanie polityki, aby zapewnić dostosowanie tej polityki do wymogów przyszłości, np. poprzez uwzględnienie pojawiających się megatrendów w kontekście środowiskowym, cyfrowym, geopolitycznym i społeczno-ekonomicznym.
Dalsze kroki
Lepsze stanowienie prawa to wspólny cel i odpowiedzialność wszystkich instytucji UE. Zwrócimy się do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ich wysiłków służących ocenie i monitorowaniu skutków unijnego prawodawstwa oraz programów wydatków UE. Ponadto będziemy ściślej współpracować w zakresie kształtowania unijnej polityki z organami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi oraz partnerami społecznymi.
Pewne nowe elementy przedmiotowego komunikatu zaczęły już funkcjonować w praktyce, np. platforma ds. dostosowania się do wymogów przyszłości, która dostarcza porad, w jaki sposób sprawić, aby unijne prawodawstwo było skuteczne, dostosowane się do wymogów przyszłości i aby dało się go łatwo przestrzegać. Pozostałe elementy zostaną wdrożone w nadchodzących miesiącach. W bieżącym roku zrealizowane zostaną następujące kwestie:
- coroczne badanie obciążenia za 2020 r., w którym przedstawione zostaną wyniki działań Komisji mających na celu redukcję obciążeń.
- zmieniony zestaw instrumentów służących lepszemu stanowieniu prawa w celu uwzględnienia nowych elementów komunikatu, oferujący służbom Komisji Europejskiej konkretne wytyczne podczas opracowywania nowych inicjatyw i wniosków, jak również oceniania bieżących inicjatyw i wniosków i zarządzania nimi
Kontekst
W 2019 r. Komisja dokonała przeglądu swojego Programu lepszego stanowienia prawa. Przegląd ten potwierdził, że system zasadniczo funkcjonuje dobrze, potrzebne są jednak zmiany wynikające ze zdobytych doświadczeń.
UE od dawna, bo już od 2002 r., dąży do kształtowania polityki w oparciu o dowody, w tym do ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Jej działania obejmują regularne oceny obowiązujących przepisów, bardzo zaawansowany system oceny skutków, najwyższy poziom konsultacji z zainteresowanymi stronami oraz kompleksowy program zmniejszania obciążeń (REFIT).
