Komisja podejmuje działania w celu przeciwdziałania zagrożeniom wynikającym z napływających do Unii towarów o niskiej wartości, sprzedawanych bezpośrednio przez detalistów internetowych spoza UE, a także za pośrednictwem platform, na których obecni są handlowcy z państw trzecich.
Działania te stanowią element komunikatu w sprawie handlu elektronicznego pt. „Kompleksowy unijny zestaw narzędzi na rzecz bezpiecznego i zrównoważonego handlu elektronicznego”, przedstawionego przez Komisję. Komisja apeluje o podjęcie działań między innymi w obszarach ceł i handlu (wprowadzenie kontroli celnych) i ochrony konsumentów oraz działań na podstawie aktu o usługach cyfrowych i aktu o rynkach cyfrowych.
W ub. roku na rynek unijny wprowadzono około 4,6 mld przesyłek o niskiej wartości, tj. zawierających towary o wartości nieprzekraczającej 150 euro, co oznacza 12 mln paczek dziennie. Oznacza to podwojenie ich liczby w porównaniu z 2023 r. i potrojenie w stosunku do 2022 r., przy czym wiele z tych towarów nie spełniało unijnych wymogów. Ten wykładniczy wzrost budzi liczne obawy. Przede wszystkim na rynek UE wprowadzanych jest coraz więcej produktów szkodliwych. Co więcej, sprzedawcy z UE, którzy przestrzegają wysokich unijnych standardów, są narażeni na szkody wynikające z nieuczciwych praktyk i sprzedaży podrobionych towarów za pośrednictwem internetowych platform handlowych. Ponadto tak duża liczba wysyłanych i transportowanych paczek ma negatywny ślad środowiskowy i klimatyczny.
W UE konsumenci powinni móc w pełni korzystać z potencjału oferowanego przez handel elektroniczny i powinni mieć dostęp do atrakcyjnych, przystępnych cenowo, bezpiecznych i wysokiej jakości produktów oferowanych w internecie. Również unijne przedsiębiorstwa powinny odnosić korzyści z równych warunków działania na jednolitym rynku.
W komunikacie Komisja przedstawiła wszystkie narzędzia, którymi już teraz dysponuje Unia, oraz inicjatywy, które są obecnie omawiane przez współprawodawców. Ponadto Komisja proponuje w nim nowe wspólne działania w celu rozwiązania problemów wynikających z zalewu niebezpiecznych, podrobionych lub w inny sposób niezgodnych z przepisami lub nielegalnych produktów wprowadzanych na rynek, w obszarach takich jak:
- Reforma unii celnej, w tym apel do współprawodawców o szybkie przyjęcie proponowanego pakietu zmian, co umożliwi szybkie wdrożenie nowych przepisów w celu zapewnienia równych warunków działania w dziedzinie handlu elektronicznego. Obejmują one zniesienie zwolnienia z cła dla paczek o wartości poniżej 150 euro oraz wzmocnienie zdolności w zakresie kontroli, np. poprzez lepszą wymianę danych i ocenę ryzyka. Komisja zwraca się również do współprawodawców o rozważenie dalszych środków, takich jak niedyskryminacyjna opłata manipulacyjna nakładana na towary oferowane w handlu elektronicznym i przesyłane bezpośrednio do konsumentów, tak aby zaradzić rosnącym kosztom nadzorowania zgodności miliardów takich przesyłek z przepisami UE
- Ukierunkowane środki dotyczące importowanych towarów, obejmujące uruchomienie skoordynowanych kontroli przez organy celne i organy nadzoru rynku, jak również skoordynowane działania w zakresie bezpieczeństwa produktów. Powinny one doprowadzić do usunięcia z rynku towarów, które są niezgodne z wymogami, oraz zapewnić dowody na potrzeby analizy ryzyka i działań uzupełniających. Przyszłe kontrole będą w świetle analizy ryzyka na bieżąco intensyfikowane w odniesieniu do określonych podmiotów gospodarczych, towarów lub przepływów handlowych. Im wyższy wskaźnik niezgodności z wymogami, tym większy powinien być poziom czujności na kolejnych etapach, a nakładane kary powinny odpowiednio odzwierciedlać przypadki systematycznego naruszania wymogów.
- Ochrona konsumentów na internetowych platformach handlowych, co obejmuje określenie praktyk w handlu elektronicznym jako wyraźnego priorytetu w ramach egzekwowania przepisów na podstawie aktu o usługach cyfrowych, jak również wykorzystanie narzędzi takich jak akt o rynkach cyfrowych oraz narzędzi mających zastosowanie do wszystkich przedsiębiorców: rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów i sieć współpracy w zakresie ochrony konsumenta.
- Wykorzystanie narzędzi cyfrowych, które mogą ułatwić nadzór nad środowiskiem handlu elektronicznego za pomocą cyfrowego paszportu produktu i nowych narzędzi opartych na sztucznej inteligencji służących do wykrywania produktów potencjalnie niezgodnych z przepisami.
- Ochrona środowiska, w przypadku której proponuje się przyjęcie pierwszego planu działania w zakresie rozporządzenia w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów oraz wzywa do szybkiego przyjęcia ukierunkowanej zmiany dyrektywy ramowej w sprawie odpadów.
- Wzmocnienie pozycji konsumentów i handlowców, poprzez kampanie uświadamiające dotyczące praw konsumentów, zagrożeń i mechanizmów dochodzenia roszczeń.
- Współpraca międzynarodowa i handel międzynarodowy, w przypadku której proponuje się zapewnienie szkoleń na temat unijnych przepisów dotyczących bezpieczeństwa produktów oraz ocenę wszelkich ewentualnych dowodów na praktyki dumpingowe i subsydiowanie.
Komisja apeluje do państw członkowskich, aby połączyły siły i odegrały ważną rolę jako Drużyna Europy w celu poprawy skuteczności działań podejmowanych przez organy krajowe i Komisję.
Sieć współpracy w zakresie ochrony konsumenta (złożona z krajowych organów ochrony konsumentów) i Komisja poinformowały również przedsiębiorstwo Shein o rozpoczęciu skoordynowanego działania.
Co dalej?
Komisja apeluje o współpracę z państwami członkowskimi, współprawodawcami i wszystkimi zainteresowanymi stronami, tak aby zapewnić wdrożenie środków przedstawionych w komunikacie.
W ciągu roku Komisja oceni skutki zapowiedzianych działań i opublikuje sprawozdanie z wyników wzmożonych kontroli.
W świetle tych wyników oraz w porozumieniu z odpowiednimi organami państw członkowskich i zainteresowanymi stronami Komisja rozważy, czy istniejące ramy i działania w zakresie egzekwowania przepisów są wystarczające i odpowiednie. Jeżeli okażą się one niewystarczające lub nieodpowiednie, rozważone zostaną dalsze działania i propozycje dotyczące wdrażania i egzekwowania przepisów UE.
Źródło: Komisja Europejska
