W dniach 7-8 listopada 2024 miało miejsce nieformalne posiedzenie szefów państw i rządów w Budapeszcie. Przywódcy UE przyjęli deklarację budapeszteńską, w której podkreślono pilną potrzebę i determinację dotyczącą zwiększenia konkurencyjności UE dzięki nowemu ładowi na rzecz europejskiej konkurencyjności.
Poruszone zostały również sprawy zagraniczne, m.in. dotyczące relacji UE–USA. W związku z niszczycielskimi zjawiskami pogodowymi w Hiszpanii przywódcy złożyli również kondolencje i przekazali wyrazy solidarności z narodem hiszpańskim.
Nowy ład na rzecz europejskiej konkurencyjności
W zmienionym krajobrazie geopolitycznym UE jest zdeterminowana, by osiągnąć dobrobyt gospodarczy, zwiększyć konkurencyjność, stać się pierwszym na świecie kontynentem neutralnym dla klimatu oraz zapewnić UE suwerenność, bezpieczeństwo, odporność i globalny wpływ.
Zgodnie z już przyjętymi zobowiązaniami określonymi w deklaracjach z Wersalu i Grenady oraz w programie strategicznym na lata 2024–2029 unijni przywódcy będą nadal dążyć do tego, by UE stała się bardziej suwerenna, wydajna, konkurencyjna i zrównoważona. Znaczące w tym procesie będą polityka spójności UE oraz wysiłki na rzecz zapewnienia konwergencji i równych warunków działania w UE i poza nią.
Przywódcy podkreślili w związku z tym pilną potrzebę wdrożenia nowego ładu na rzecz europejskiej konkurencyjności. Sprawozdanie Enrica Letty pt. „Much more than a market” (Znacznie więcej niż rynek) i sprawozdanie Maria Draghiego pt. „The future of European competitiveness” (Przyszłość europejskiej konkurencyjności) stanowią solidne podstawy przyszłych prac. Przywódcy podkreślili również, że konieczne jest, aby UE zlikwidowała lukę w zakresie innowacji i wydajności, zarówno w stosunkach ze światowymi konkurentami, jak i wewnątrz UE.
Aby wdrożyć ten nowy ład, przywódcy zaapelowali o podjęcie zdecydowanych działań dotyczących czynników konkurencyjności omawianych na nadzwyczajnym szczycie Rady Europejskiej 17–18 kwietnia 2024 r:
- Zintensyfikowanie wysiłków, w celu zapewnienia w pełni funkcjonującego jednolitego rynku i uwolnienie jego pełnego potencjału jako jednego z kluczowych czynników napędzających innowacje, inwestycje, konwergencję, wzrost i odporność gospodarczą.
- Podjęcie zdecydowanych kroków w kierunku unii oszczędności i inwestycji do 2026 r. oraz poczynienie pilnych postępów w zakresie unii rynków kapitałowych oraz dalsze postępy w celu dokończenia budowy unii bankowej.
- Zapewnienie odrodzenia przemysłowego i dekarbonizacji oraz umożliwienie UE zachowania pozycji potęgi przemysłowej i technologicznej – opracowanie europejskiej polityki przemysłowej, w celu zapewnienia rozwoju kluczowych technologii przyszłości.
- Zainicjowanie procesu gruntownego upraszczania przepisów, aby zapewnić jasne, proste i inteligentne ramy regulacyjne dla przedsiębiorstw oraz radykalnie zmniejszyć obciążenia administracyjne, regulacyjne i sprawozdawcze, w szczególności dla MŚP.
- Zwiększanie gotowości obronnej i zdolności obronnych, w szczególności poprzez odpowiednie wzmocnienie naszej europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego.
- Uczynienie Europy liderem w dziedzinie badań naukowych i innowacji w skali globalnej, zwłaszcza w dziedzinie technologii przełomowych, oraz realizacja do 2030 r. celu dotyczącego wydatków na badania naukowe i rozwój na poziomie 3 % PKB.
- Realizacja dwojakiego celu, jakim jest strategiczna suwerenność energetyczna i neutralność klimatyczna do 2050 r.
- Zbudowanie bardziej zasobooszczędnej gospodarki w większym stopniu opartej na obiegu zamkniętym oraz rozwój zintegrowanego rynku surowców wtórnych, w szczególności surowców krytycznych.
- Wzmocnienie zdolności technologicznych UE, przyspieszenie transformacji cyfrowej we wszystkich sektorach przemysłu, wykorzystanie możliwości stwarzanych przez gospodarkę opartą na danych przy jednoczesnym zapewnieniu prywatności i bezpieczeństwa, a także wspieranie rozwoju innowacyjnych technologii.
- Wykorzystanie europejskich talentów oraz inwestowanie w umiejętności w celu promowania wysokiej jakości miejsc pracy w całej Unii.
- Prowadzenie ambitnej, solidnej, otwartej i zrównoważonej polityki handlowej, której centralnym elementem jest WTO i która służy obronie i promowaniu interesów UE, jej dywersyfikacji gospodarczej i odporności.
- Stworzenie konkurencyjnego, zrównoważonego i odpornego sektora rolnego, zapewnienie stabilnych i przewidywalnych ram dla rolników, wzmocnienie ich pozycji w łańcuchu dostaw żywności oraz zapewnianie uczciwej konkurencji w skali globalnej i na rynku wewnętrznym.
Źródło: Rada Europejska
