29 marca 2023r. Komisja Europejska przyjęła projekt dyrektywy, która ma ułatwić przedsiębiorstwom szersze wykorzystanie narzędzi i procesów cyfrowych w ramach unijnego prawa spółek. Dyrektywa ma ułatwić transgraniczną działalność spółek oraz zwiększyć przejrzystość w prowadzeniu działalności i zaufanie przedsiębiorstw poprzez upublicznienie większej ilości informacji na temat spółek na poziomie UE. Ma również zmniejszyć biurokrację dla przedsiębiorstw transgranicznych – około 437 mln euro rocznie można zaoszczędzić, zmniejszając obciążenia administracyjne dzięki ustanowieniu certyfikatu spółki UE i stosowaniu zasady jednorazowości. Proponowana dyrektywa przyczyni się do dalszej cyfryzacji jednolitego rynku i pomoże przedsiębiorstwom – zwłaszcza małym i średnim – w prowadzeniu działalności gospodarczej w UE.
Zmniejszenie biurokracji i obciążeń administracyjnych
Zmniejszeniu biurokracji i obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw transgranicznych będą służyć przepisy przewidujące:
- stosowanie zasady jednorazowości, tak aby spółki nie musiały ponownie przedkładać tych samych informacji przy zakładaniu oddziału lub spółki w innym państwie członkowskim. Odnośne informacje można wymieniać za pośrednictwem systemu integracji rejestrów przedsiębiorstw (BRIS);
- certyfikat spółki UE, który będzie zawierał podstawowe informacje o przedsiębiorstwie i będzie dostępny nieodpłatnie we wszystkich językach UE;
- wielojęzyczny, ujednolicony wzór unijnego cyfrowego pełnomocnictwa, które upoważni daną osobę do reprezentowania spółki w innym państwie członkowskim;
- wyeliminowanie formalności, takich jak konieczność okazania apostille lub uwierzytelnionych tłumaczeń dokumentów spółki.
Zwiększenie przejrzystości i zaufania do przedsiębiorstw transgranicznych
Nowa dyrektywa ma zaktualizować obowiązujące w UE przepisy dotyczące przedsiębiorstw (dyrektywa (UE) 2017/1132), aby lepiej dostosować je do zmian i nowych wyzwań pojawiających się w świecie cyfrowym. Ma też sprzyjać wzrostowi gospodarczemu i konkurencyjności na jednolitym rynku.
W imię większej przejrzystości i większego zaufania do przedsiębiorstw proponowane przepisy umożliwią:
- zapewnienie, aby ważne informacje o przedsiębiorstwach (np. o spółkach osobowych czy grupach kapitałowych) były publicznie dostępne, w szczególności na poziomie UE, za pośrednictwem BRIS;
- ułatwienie zdobywania informacji o przedsiębiorstwach w UE dzięki możliwości wyszukiwania za pośrednictwem BRIS, a także za pośrednictwem dwóch innych systemów UE łączących krajowe rejestry beneficjentów rzeczywistych i rejestry upadłości;
- zapewnienie, aby dane dotyczące spółek w rejestrach handlowych były rzetelne, wiarygodne i aktualne. Służyć temu może na przykład obowiązek sprawdzania informacji o spółkach przed wpisaniem ich do rejestru we wszystkich państwach członkowskich.
Projekt dyrektywy będzie przedmiotem obrad w Parlamencie Europejskim i Radzie. Przewidziano w nim, że po przyjęciu dyrektywy państwa członkowskie będą miały dwa lata na przeniesienie jej przepisów do prawa krajowego.
Omawiany projekt zapoczątkowuje drugi etap cyfryzacji unijnego prawa spółek. Przyjęta w 2019 r. dyrektywa (UE) 2019/1151 w sprawie cyfryzacji zapewniła możliwość wypełniania procedur z zakresu prawa spółek, np. procedur związanych z założeniem spółki, przez internet. Obecny wniosek ma charakter uzupełniający i służy zwiększeniu dostępności informacji o spółkach, zwłaszcza na poziomie UE, oraz usunięciu barier administracyjnych utrudniających wykorzystywanie takich informacji przez przedsiębiorstwa i organy krajowe w sytuacjach transgranicznych.
Zgodnie z zapowiedzią zawartą w programie prac Komisji na 2023 r. obecny projekt jest jednym z kluczowych działań w ramach priorytetu politycznego „Europa na miarę ery cyfrowej”.
Źródło: Komisja Europejska/ ec.europa.eu
