MMC Polska
Internet, nowe technologie i sztuczna inteligencja stały się wyznacznikiem rozwoju ekonomicznego Europy. Właściwa i skuteczna ochrona tajemnic przedsiębiorstwa i know-how stanowią wyzwanie dla prawników, specjalistów IT oraz władz Unii Europejskiej i państw członkowskich.
Co stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa?
W Art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zawarta jest krótka definicja tajemnicy przedsiębiorstwa. W świetle prawa jest nią informacja z jakiegokolwiek obszaru działania firmy, która nie jest powszechnie znana, jest poufna oraz zostały podjęte kroki w celu zachowania jej w poufności. Miano tajemnicy przedsiębiorstwa będą mogły posiadać tylko dane spełniające wszystkie podane wymagania. Właściciel firmy ma prawo sam zdecydować, które informacje muszą być poufne, jednak powinien zachować rozsądek i obiektywizm. Tajemnicy przedsiębiorstwa nie mogą stanowić informacje, które są ogólnie dostępne i powszechnie znane. Zgodnie z zapisami Art. 11 mogą nimi być na przykład zestawienia rabatów dla kontrahentów, plany marketingowe związane z prowadzeniem nowej usługi lub przepis wykonania produktu spożywczego.
Dopełnieniem definicji tajemnicy przedsiębiorstwa oraz jej funkcjonowania w polskim prawie jest Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE). Jej zadaniem jest wyznaczenie zasad, które muszą spełniać wszystkie państwa członkowskie.
Zachowanie poufności oraz skuteczne zabezpieczenie know-how
Zmiany w prawie pracy, które zostały podyktowane dostosowaniem polskich przepisów do wytycznych zawartych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) budzą wiele kontrowersji i pytań o bezpieczeństwo poufnych danych przedsiębiorstwa. Właściciele firm mają obawy, czy tajemnice przedsiębiorstw będą właściwie chronione i czy w razie procesu sądy będą miały podstawę prawną do orzekania winy o niedochowaniu tajemnicy przez obecnego lub byłego pracownika. Najwięcej zastrzeżeń wywołuje zapis, który zezwala pracownikom na podejmowanie dodatkowego zatrudnienia, co mogłoby łączyć się z wypływem wiedzy i know-how. Wydaje się, że przedsiębiorstwa powinny w tej sytuacji przyłożyć szczególną wagę do sporządzania rzetelnych umów o zachowaniu poufności. W jej zapisach powinny znaleźć się między innymi kary za złamanie tajemnicy oraz dokładne wytyczne dotyczące wymagań pracodawcy odnośnie do pracownika, który zakończy pracę w firmie. Zawarcie NDA jest spełnieniem warunku o podjęciu kroków w kierunku wskazania i nazwania, co w danej firmie jest rozumiane pod pojęciem tajemnicy przedsiębiorstwa.
Data Act, a przepisy RODO
Data Act jest dokumentem, który wywołał szeroką dyskusję wśród specjalistów z zakresu prawa, nowych technologii, biznesu, a także zwykłych użytkowników internetu. Głównym zadaniem Data Act jest ułatwienie dostępu do danych, które obecnie mają w posiadaniu jedynie największe przedsiębiorstwa. Nowa regulacja ma działać na korzyść małych i średnich przedsiębiorstw z terenu Unii Europejskiej. Według Komisji Europejskiej łatwiejszy przepływ danych oraz ich wielokrotne wykorzystywanie, będzie miało znaczący wpływ na poprawę konkurencyjności całej gospodarki UE.
Niepokój wzbudza konflikt Data Act z przepisami RODO. Akt ma na celu szersze udostępnienie danych, co z kolei koliduje z RODO, które ma za zadanie ścisłe chronienie tych danych. Gwarantem bezpieczeństwa w sporach na tym tle ma być zapewnienie, że przepisy danego kraju będą nadrzędne w stosunku do Data Act.
Ochrona tajemnic przedsiębiorstwa w postępowaniu UOKiK
Zadaniem Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest ochrona konsumentów oraz konkurencji przed nieuczciwymi praktykami stosowanymi przez biznes prywatny i instytucje administracji państwowej. Urząd ma prawo wystąpić do przedsiębiorstw o podanie szczegółowych danych związanych z ich działalnością i procesami zachodzącymi w firmie. Przedsiębiorcy, pod groźbą kary, są zobligowani do udzielenia wyczerpującej i zgodnej z prawdą odpowiedzi. Prezes UOKiK może zażądać podania również informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa. W takich sytuacjach firma powinna zadbać o właściwe przekazanie danych. Praktycznym rozwiązaniem jest sporządzenie dwóch pism. Jedno powinno zawierać szczegółowe informacje wymagane przez UOKiK, a drugie tylko te, które mogą być dostępne dla wszystkich. Dokumenty powinny być opatrzone formułą – pismo jawne lub pismo poufne. Przedsiębiorca musi również wykazać, że dane objęte są tajemnicą i spełniają wymóg prawny odnośnie do tego co może być uznane za dane poufne. W procesie przekazywania informacji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów obawy budzi ryzyko udostępnienia firmom konkurencyjnym wrażliwych danych handlowych, które mogą wpłynąć negatywnie na działalność przedsiębiorstwa.