17 czerwca 2022 r., Komisja Europejska przedstawiła na wniosek Rady swoje opinie w sprawie wniosków o członkostwo w UE złożonych przez Ukrainę, Gruzję i Republikę Mołdawii. Wspomniane opinie opierają się na ocenie Komisji dokonanej w świetle trzech grup kryteriów przystąpienia do UE uzgodnionych przez Radę Europejską: kryteriów politycznych, gospodarczych oraz zdolności kraju do przyjęcia zobowiązań wynikających z członkostwa w UE (dorobku prawnego UE). W opiniach uwzględniono podejmowane przez Ukrainę, Mołdawię i Gruzję wysiłki na rzecz zrealizowania zobowiązań wynikających z układów o stowarzyszeniu (w tym pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu (DCFTA)), które obejmują swoim zakresem znaczną część dorobku prawnego UE.
Komisja Europejska stwierdziła, że starania Ukrainy prowadzące do osiągnięcia stabilności instytucji gwarantujących demokrację, praworządność, poszanowania praw człowieka oraz ochrony mniejszości są na dostatecznie zaawansowanym etapie; kraj ten z powodzeniem realizuje program makroekonomiczny, wykazując się godną uwagi odpornością, jeśli chodzi o stabilność makroekonomiczną i finansową, chociaż konieczne jest dalsze prowadzenie ambitnych strukturalnych reform gospodarczych. W wielu dziedzinach Ukraina dokonuje stopniowego zbliżenia przepisów do istotnych elementów dorobku prawnego UE.
W przypadku Mołdawii, Komisja Europejska stwierdza, że w kraju tym już istnieją solidne podstawy pozwalające osiągnąć stabilność instytucji gwarantujących demokrację, poszanowanie praworządności i praw człowieka, a także ochronę mniejszości, natomiast polityka makroekonomiczna jest stosunkowo solidna. Poczyniono także postępy we wzmacnianiu sektora finansowego i otoczenia biznesowego, nie podjęto jeszcze natomiast kluczowych reform gospodarczych; kraj ten zadbał o mocny punkt wyjścia dla dalszego dostosowywania ustawodawstwa krajowego do dorobku prawnego UE.
W ocenie Komisji Europejskiej Gruzja stworzyła podstawy dla osiągnięcia stabilności instytucji gwarantujących demokrację, praworządność, poszanowanie praw człowieka oraz ochronę mniejszości, mimo tego, że ostatnie wydarzenia osłabiły postępy tego kraju; Gruzja osiągnęła dobry poziom stabilności makroekonomicznej, notuje zadowalające wyniki w zakresie polityki gospodarczej oraz wprowadziła korzystne otoczenie biznesowe; konieczne są jednak dalsze reformy, aby poprawić funkcjonowanie gospodarki rynkowej; podsumowując Gruzja stworzyła solidne podstawy do dalszego dostosowywania ustawodawstwa krajowego do dorobku prawnego UE.
Na tej podstawie Komisja zaleca, aby otworzyć Ukrainie, Gruzji oraz Mołdawii perspektywę członkostwa w Unii Europejskiej. Państwom tym należy przyznać status kraju kandydującego po tym, jak podejmą działania w wielu dziedzinach oraz w zakresie szeregu priorytetów.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen stwierdziła: “Ukraina, Mołdawia i Gruzja wyrażają zdecydowane i uzasadnione dążenia do przystąpienia do Unii Europejskiej. Dajemy sygnał poparcia dla ich aspiracji, mimo trudności, z jakimi się zmagają. Czynimy to, mocno opierając się na naszych europejskich wartościach i standardach wyznaczających drogę do przystąpienia do UE. Opinie Komisji wyznaczają przełom w naszych stosunkach. Dla narodów Ukrainy, Mołdawii i Gruzji jest to historyczny dzień. Potwierdzamy, że gdy nadejdzie odpowiedni moment, znajdą się wśród członków Unii Europejskiej. Kolejne kroki leżą teraz w gestii państw członkowskich”.
Olivér Várhelyi, komisarz do spraw sąsiedztwa i rozszerzenia zaznaczył: “Pracowaliśmy szybko i skutecznie, aby przygotować opinie w rekordowo krótkim czasie. Oczekuje się, że w najbliższych dniach państwa członkowskie podejmą decyzje, a kraje partnerskie powinny już teraz rozpocząć realizację kluczowych reform przedstawionych w naszym zaleceniu. Ten wysiłek jest niezbędny, aby Ukraina, Mołdawia i Gruzja poczyniły postępy na drodze do UE”.
Dalsze działania
Opierając się na opiniach Komisji Europejskiej, państwa członkowskie UE będą musiały teraz podjąć jednomyślną decyzję co do dalszych kroków. Wnioski Ukrainy, Gruzji i Mołdawii o członkostwo w UE będą omawiane – w kontekście opinii Komisji – na następnym posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 23–24 czerwca. UE podtrzymuje w międzyczasie swoje zobowiązanie, aby dalej zacieśniać więzi i pogłębiać partnerstwa, by wspierać Ukrainę, Mołdawię i Gruzję w myśl układów o stowarzyszeniu oraz pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu.
Kontekst
Ukraina złożyła wniosek o członkostwo w UE 28 lutego 2022 r.
3 marca 2022 r. wnioski o członkostwo w UE złożyły Gruzja i Republika Mołdawii.
7 marca Rada Unii Europejskiej zwróciła się do Komisji o przedstawienie opinii w sprawie tych wniosków. 8 kwietnia 2022 r. Ukraina otrzymała część kwestionariusza dotyczącą kryteriów politycznych i gospodarczych, a 13 kwietnia — część dotyczącą unijnego dorobku prawnego. Odpowiedzi Ukraina udzieliła odpowiednio 17 kwietnia i 9 maja. Gruzja i Mołdawia otrzymały część kwestionariusza dotyczącą kryteriów politycznych i gospodarczych 11 kwietnia 2022 r., a część dotyczącą unijnego dorobku prawnego — 19 kwietnia. Mołdawia udzieliła odpowiedzi odpowiednio 22 kwietnia i 12 maja, a Gruzja — 2 kwietnia i 10 maja.
Źródło: https://ec.europa.eu/
